Η γνωστή μας πλάκα σοκολάτας είναι αποτέλεσμα της επεξεργασίας ενός σπόρου. Μη φανταστείτε κανένα μικρό σποράκι… Έχει μέγεθος αμύγδαλου και βρίσκεται μέσα στον καρπό του κακαόδεντρου. Πρόκειται για ένα αειθαλές δέντρο, που ευδοκιμεί μόνο σε τροπικές χώρες, 20 μοίρες βόρεια και νότια του Ισημερινού. Η επιστημονική του ονομασία είναι theobroma cacao και αγαπάει πολύ τη ζέστη και την υγρασία. Παρόλα αυτά, δεν του αρέσει η άμεση έκθεση στον ήλιο, γι’ αυτό και φυτρώνει κάτω από άλλα δέντρα, κυρίως μπανανιές, ώστε να απολαμβάνει τη σκιά τους και να προστατεύεται από δυνατούς ανέμους.

Σε ορισμένες χώρες, το κακαόδεντρο δίνει καρπούς όλο τον χρόνο, αλλά συνήθως η συγκομιδή γίνεται από το μήνα Μάη μέχρι τον Δεκέμβρη.  Ο καρπός του κακαόδεντρου έχει έντονα χρώματα (κόκκινο, πράσινο, μωβ ή κίτρινο) τα οποία αλλάζουν καθώς ωριμάζει. Στο τελικό στάδιο της συγκομιδής οι καρποί έχουν το μέγεθος ενός μακρόστενου πεπονιού. Συλλέγονται από έμπειρους εργάτες που γνωρίζουν ακριβώς πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να τους κόψουν και ανοίγονται με πολλή προσοχή ώστε να μην καταστραφούν οι πολύτιμοι σπόροι κακάο που περιέχουν (20-40 σπόροι σε κάθε καρπόταξινομημένοι περίπου όπως στο καλαμπόκι). Τοποθετούνται σε σωρούς πάνω σε φύλλα μπανανιάς τα οποία διπλώνονται και κρατάνε τους σπόρους προστατευμένους για 6 περίπου ημέρες.

Η αύξηση της θερμοκρασίας μέσα στους σωρούς προκαλεί μία διαδικασία ζύμωσης η οποία επηρεάζει το χρώμα των σπόρων (από μωβ σε σκούρο καφέ), αλλά και τη γεύση της παραγόμενης από αυτούς σοκολάτας. Μετά τη ζύμωση, οι σπόροι περνάνε από μία διαδικασία ξήρανσης πριν ξεκινήσουν το ταξίδι τους, με μεγάλα φορτηγά πλοία, προς τα εργοστάσια επεξεργασίας και παραγωγής σοκολάτας (βλ. σχετικό βίντεο «Πώς παράγεται η σοκολάτα;»). Εκεί οι σπόροι κακάο περνάνε από πολλά στάδια επεξεργασίας μέχρι να καταλήξουν στη γνωστή μας πλάκα σοκολάτας, το αγαπημένο γλύκισμα εκατομμυρίων ανθρώπων σε κάθε μήκος και πλάτος του πλανήτη μας.

Δικαιολογημένα, λοιπόν, το κακαόδεντρο θεωρείται μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις όλων των εποχών! Άλλωστε, η επιστημονική του ονομασία –Theobroma cacao, που σημαίνει «τροφή των Θεών»-, μαρτυρά ότι και οι αρχαίοι πολιτισμοί των Μάγια και των Αζτέκων, θεωρούσαν το κακαόδεντρο δώρο θεϊκό. Και πράγματι, είναι!